Advanced search Advanced search
121

Tymf (złotówka), 1663, mennica Lwów; duża litera R w mo...

XF/XF+
add Your note 
Lot description
Grade: XF/XF+
Estimations: 111 EUR
monety koronne, Tymf (złotówka), 1663, mennica Lwów; duża litera R w monogramie władcy, bez liter A - T po bokach ukoronowanej tarczy herbowej, dwukropek pomiędzy DAT : PRETIVM na awersie; Gum-H. 1769, Kop. 1783 (R), Szłapinskij ryc. 23, Tyszkiewicz 2 mk; moneta o pięknej, jak na ten typ, prezencji; „DAT PRETIVM SERVATA SALVS POTIORQ3 METALLO EST” - „Wartość (tej monecie) nadaje ocalone dobro (kraju), a to droższe jest od metalu” - ta sentencja z awersu tymfów znakomicie oddaje kredytowy charakter nominału. Pomysłodawcą produkcji nowej monety był Andrzej Tymf, od 1 lipca 1662 zarządca głównej mennicy koronnej, w Krakowie. Stwierdził on, że dzięki nowej monecie finanse państwa poprawią się szybciej, niż dzięki wybijaniu szelągów miedzianych, tak zwanych boratynek. Kredytowy charakter nowego nominału polegał na tym, że wartość nominalna, czyli 30 groszy nie wynikała z ilości srebra w niej zawartej, gdyż ta odpowiadała 15 groszom i 1 szelągowi (liczone według orta bitego według ordynacji z 1658 roku). Jeszcze gorzej rzecz by się miała, gdyby liczyć ilość kruszcu wobec talara. Można więc dojść do prostego wniosku, że srebra w nominale było co najmniej dwukrotnie za mało. Pierwsze tymfy (nazwa potoczna od początku obiegu, natomiast oficjalna od uniwersału Jana Jerzego Przebendowskiego, podskarbiego wielkiego koronnego, z 1717 roku) wybito w mennicy lwowskiej już 10 kwietnia 1663 roku. Łącznie spod stempli mincerzy lwowskich wyszło, wedle dokumentów, 1.357.180 tymfów. Produkcja musiała być niezwykle intensywna, gdyż trwała w tej mennicy jedynie nieco ponad 5 miesięcy. Ostatnie lwowskie złotówki wybito 19 października 1663 roku. Tymfy produkowano jeszcze w mennicy krakowskiej, w latach 1664–1666 - łącznie 3.499.306 sztuk i w mennicy bydgoskiej (1663–1666) - 2.653.125 egzemplarzy. Produkcja tymfów i boratynek stała się symbolem upadku gospodarczego Rzeczypospolitej, a stosunek ludności do tych „złych” pieniędzy i ich twórców wyraża najlepiej zwrotka wiersza z dzieła pod tytułem „Pamiętniki Łosia, towarzysza chorągwi pancernej(...) obejmujące wydarzenia od r. 1646 do 1667”: „Ale nas zbaw od Tymfa i Boratyniego, I poszlij ich do czarta, piekła przeklętego Bo któż tynfom z ortami, także z szelągami, Nikt najbardziej nie winien, tylko oni sami”.
Auction
75 WCN auction
gavel
Date
14 November 2020 CET/Warsaw
date_range
Start price
88 EUR
Estimations
111 EUR
Grade
XF/XF+
Hammer price
483 EUR
Overbid
546%
Views: 603 | Favourites: 25
Auction

WCN

75 WCN auction
Date
14 November 2020 CET/Warsaw
Lots bidding

All lots are listed to bid

Buyer's premium
15.00%
Bid increments
  1
  > 10
  200
  > 20
  500
  > 50
  1 000
  > 100
  2 000
  > 200
  5 000
  > 500
  10 000
  > 1 000
  20 000
  > 2 000
  50 000
  > 5 000
 
Terms and Conditions
About the Auction
FAQ
About the Seller
WCN
Contact
Warszawskie Centrum Numizmatyczne Marek Kondrat
room
ul. Hoża 43/49 / 6
00-681 Warszawa
phone
+48 22 625 67 97
public
Opening hours
Monday
10:00 - 18:00
Tuesday
10:00 - 18:00
Wednesday
10:00 - 18:00
Thursday
10:00 - 18:00
Friday
10:00 - 18:00
Saturday
Closed
Sunday
Closed
keyboard_arrow_up